Átthagafræði Samfélags, REYNSLUHEIMUR |
||
Markmið
að nemandi geti |
Leiðir |
Allir árgangar |
• borið kennsl á gildi svo sem virðingu fyrir sjálfum sér og öðrum, umhyggju og sáttfýsi | Lífsleikni
og daglegt líf |
x |
• bent á tengsl valinna þátta í samfélagi, náttúru, trú og lífsviðhorfum, einkum í nærsamfélaginu | Dagurinn í
dag fréttir |
x |
• lýst samhengi orða, athafna og afleiðinga | Lífsleikni
og daglegt líf vinavika |
x |
• nefnt dæmi um einkenni og stöðu Íslands í heiminum í ljósi legu, sögu og menningar | Þorrinn
allir árgangar 2. bekkur Störf, 3. himingeimurinn og Ísland 4. bekkur Landnámið, áður fyrr |
x |
• sagt frá einkennum og sögu heimabyggðar og tengslum við önnur svæði á Íslandi | 3. himingeimurinn
og Ísland 4. bekkur Landnámið, áður |
|
• aflað sér og nýtt vitneskju um samfélagsmálefni í námsgögnum og miðlum | Bækur, tölvur,
blöð |
x |
• rætt um samfélagið og notað valin hugtök í því samhengi | Fréttir sem eru í gangi í samfélaginu | x |
• gert sér grein fyrir nokkrum einkennum þess að náttúrufar breytist vegna ytri áhrifa | 3 . bekkur - gróðurhúsaáhrif |
|
• sagt frá dæmum um hvernig loftslag og gróðurfar hefur áhrif á hvernig fólk lifir | 3. bekkur Himintungl - Ísland |
|
• bent á dæmi um áhrif tækni og framkvæmda á mannlíf og umhverfi | Samgöngur, himintungl,
ísland í dag og áður fyrr, fjölmiðlar,
tölvur, sjónvörp, Síminn, rafmagn |
x |
• gert sér grein fyrir gildi náttúru og umhverfis og mikilvægi góðrar umgengni | Umhverfisnefnd |
x |
• áttað sig á hlutverki landakorta og notagildi þeirra | símaskrá kortagerð - loftmyndir | Kort og gröf, kortabækur, |
• sagt frá atburðum og persónum á völdum tímum sem eru til umræðu í nærsamfélaginu | Fréttir |
x |
• velti fyrir sér upplýsingum, gildi þeirra og áreiðanleika | 2 - 4. bekk |
|
• komið auga á nokkra þætti sem hafa haft áhrif á mannlífið í tímans rás, svo sem umhverfi og skipulag samfélaga | Gos, ár, staðsetning
íslands |
|
• sagt frá gerð og mótun íslensks samfélags fyrr og nú | Landnámið |
|
• sagt frá völdum þáttum og tímabilum í sögu fjölskyldu og heimabyggðar | x |
|
• bent á dæmi um hvernig sagan birtist í munum og minningum | Þorrinn t.d. Mörgum söngtextum |
|
• áttað sig á að trúar- og lífsviðhorf fólks birtast í mismunandi viðhorfum, siðum og venjum | Trúarbragðafræði |
x |
• velt fyrir sér nærtækum spurningum sem tengjast trú, lífsviðhorfi og breytni | Trúarbragðafræði |
x |
• sagt deili á nokkrum frásögnum, helstu hátíðum og siðum kristni og annarra trúarbragða, einkum í nærsamfélaginu | Jól og páska |
x |
• áttað sig á muninum á völdum þáttum trúar- og lífsviðhorfa | Trúarbragðafræði |
x |
• velt fyrir sér nærtækum spurningum sem tengjast trú, lífsviðhorfi og breytni | Trúarbragðafræði |
x |
• nefnt dæmi um trúarlegar vísanir í listum og bókmenntum | Sálmarnir í
söngstund Myndlist tengd trúarbragðafræði um páska |
|
• áttað sig á mikilvægi fjölskyldunnar og fjölbreytni fjölskyldugerða í samfélagi manna | Lífsleikni Landnám og dagurinn í dag. |
x |
• komið auga á nokkra þætti sem hafa haft áhrif á mannlífið í tímans rás, svo sem umhverfi og skipulag samfélaga | t.d. veður |
|
• bent á dæmi um lýðræðislega þætti í nærsamfélaginu | Dagurinn í dag –
fréttir |
x |
• bent á nokkrar mikilvægar stofnanir samfélagsins | 2. störf - húsnæði 3. bekk - stjórnsýsla og lýðræði, barnasáttmálinn 4. bekk - Byggja ofan á t.d ESB. |
x |
• áttað sig á gildi samhjálpar í samfélaginu | Finna stíganda í verkefnum |
x |
• áttað sig á að hann er hluti af stærra samfélagi | Vinna verkefni og vera
alltaf meðvitaður um virðingu, skoða það og
velta því fyrir sér virðing fyrir fólki,
dýrum jörðinni og svo framvegis. Fréttir Umgengi |
x |
• lýst kostnaði vegna eigin neyslu | stærðfræði
t.d. hvað kostar að vera keyrður í skólann og
svo framv. |
|
• varast hættur á heimili sínu og í nágrenninu | x |
HUGARHEIMUR |
||
Markmið
að nemand geti |
Leiðir |
Allir árgangar |
• sagt frá sjálfum sér með hliðsjón af búsetu, uppruna, fjölskyldu, siðum og venjum | Þau sjálf og þeirra nánustu Tengja við þema um Ísland |
x |
• bent á gildi jákvæðra viðhorfa og gilda fyrir sjálfan sig | Lífsleikni |
x |
• bent á dæmi um hefðbundin kynhlutverk og breytingar á þeim | Lífsleikni |
x |
• gert sér grein fyrir hvar styrkur hans liggur | Lífsleikni |
x |
• bent á fyrirmyndir sem hafa
áhrif á hann |
Læra
hver af öðrum, fjölsk. vinir, bekkjarfélagar |
x |
• áttað sig á og lýst
ýmsum tilfinningum, svo sem gleði, sorg og reiði |
Daglega og lífsleikni
Vinir Zippys 5 ára - 3. bekk 8 ára - Stjarnan - ofl. 9 ára - Birtan - |
x |
• gert sér grein fyrir þörf sinni fyrir næringu, hvíld, hreyfingu og hreinlæti | Virðing |
x |
• gert sér grein fyrir að
í umhverfinu eru margvísleg áreiti, jákvæð
og neikvæð, sem hafa áhrif á líf hans |
Lífsleikni |
x |
• gert sér grein fyrir jafngildi
sínu og annarra manna |
verðleiki hvers og
eins – kostir |
x |
• sett sig í spor annarra jafnaldra
|
Lífsleikni |
x |
• sett sér markmið og gert áætlanir við úrlausn afmarkaðra verkefna | Samskiptamarkmið –
virðing – umgengi – öllum líði vel –
Pláss fyrir alla |
x |
FÉLAGSHEIMUR |
||
Markmið
að nemandi geti |
Leiðir |
Allir árgangar |
• tekið þátt í samstarfi og samræðu í jafningjahópi | Alltaf |
x |
• áttað sig á
að fólk hefur ólíkan bakgrunn og ber virðingu
fyrir mismunandi lífsviðhorfum og lífsháttum |
Alltaf |
x |
• hlustað á og greint að ólíkar skoðanir | Það má
hafa ólíka skoðun |
x |
• rætt um valin samfélagsleg og siðferðileg málefni | Alltaf |
x |
• rætt um réttindi sín og skyldur í nærsamfélaginu og sýnt ábyrgð í samskiptum við aðra | Alltaf |
x |
• tjáð þekkingu sína og viðhorf með ýmsum hætti | Alltaf |
x |
• áttað sig á gildi jafnréttis í daglegum samskiptum | Alltaf |
x |
• sýnt tillitssemi og virðingu í samskiptum og samvinnu við aðra | Alltaf |
x |
• áttað sig á ýmiss konar afleiðingum athafna sinna | Alltaf |
x |
• sýnt að hann virðir reglur í samskiptum fólks, skráðar og óskráðar, og nefnt dæmi um slíkar reglur | Alltaf |
x |
• sett sig inn í málefni nærsamfélagsins | Fréttir og líðan |
x |
• sýnt tillitssemi og umhyggju í leik og starfi | Alltaf |
|
||
Markmið
að nemandi geti |
Leiðir |
Allir árgangar |
• skráð atburði og athuganir,
s.s. með ljósmyndum, teikningum og eigin orðum og sagt öðrum
frá þeim • útskýrt valda atburði og hugmyndir • hlustað á, metið og rætt hugmyndir annarra |
Alltaf |
x |
• komið auga á
þarfir og vandamál í umhverfi sínu • unnið eftir verkferli nýsköpunar, þ.e. leitað að þörfum í daglegu umhverfi fólks, fundið lausn, hannað afurð |
4. bekkur - "nýsköpunarverkefni" ??? |
|
• tekið frumkvæði við öflun upplýsinga til að skoða tiltekið málefni frá ýmsum sjónarhornum | 2.- 4. bekkur |
|
• skipulagt þátttöku
í aðgerðum sem bæta nánasta umhverfi • sýnt virkni og látið sig varða nánasta umhverfi og lífsskilyrði lífvera í því |
Alltaf ? viljum við fastan stíganda |
|
• sett í samhengi mismunandi ástand efna og eiginleika þeirra | Finna hvar þetta
er - stígandinn varðandi vatn og fl. |
|
• talið upp mismunandi gerðir og lögun hluta | Alltaf - t.d. í
stærðfræði og þemaverkefnum eins og tré
himingeiminn |
|
• útskýrt hvað verður um efni sem leyst eru upp í vatni og hamskipti efna | 1. Bekkur
frosið vatn - litir 2. bekkur 3 . bekkur - saltvatns tilraun Hvað viljið þið. |
|
• tjáð sig um
áhrif þyngdarkrafts og núningskrafts í daglegu
lífi • framkvæmt einfaldar athuganir um kraft og hreyfingu með hversdagslegum hlutum |
Hvað
viljið þið. - stíganda |
|
• notað verkfæri til að auðvelda störf | Hvað
viljið þið. - stíganda |
x |
• greint á milli algengustu
orkugjafa í umhverfinu • komið auga á not og þróun algengra rafmagnstækja sem tengjast daglegu lífi |
matur, bensín, kol... Hvað viljið þið. - stíganda |
|
• útskýrt einkenni
lifandi vera • skýrt með dæmum lífsskilyrði lífvera og tengsl við umhverfi • gefið skýrslu um algengustu lífverur í nánasta umhverfi |
Alltaf |
x |
• talið upp líkamshluta og
meginstarfsemi þeirra • gert sér grein fyrir mikilvægi þátta eins og hreyfingar, hreinlætis, hollrar fæðu og svefns fyrir heilbrigði og líðan |
? 5 ára - skynfærin 1. bekk - Komdu og skoðaðu líkamann og 9 ára Hvað viljið þið. - stíganda |
x |
• bent á efni sem eru skaðleg og gefið dæmi um að ýmsir sjúkdómar og sýklar eru smitandi | Alltaf |
x |
• orðað reynslu sína við að skynja og upplifa breytingar á hljóði, ljósi, hitastigi, bragði og lykt | t.d. skynfæri í 5 ára Hvað
viljið þið. - stíganda
|
x |
• lýst áhrifum sólarljóss
á umhverfi, hitastig og líkamann • tengt hitastig við daglegt líf • gefið dæmi um áhrif vinda í umhverfinu • nýtt sér upplýsingar til þess að klæða sig eftir veðri |
2. bekkur þema um
Veður |
x |
• útskýrt
innbyrðis afstöðu jarðar, tungls og sólar. |
3. bekk þema um
himingeiminn |
|
Umhverfismennt (dæmi um viðfangsefni) Að búa á jörðinni |
Alltaf |
x |
Vistfræði • hringrásir náttúrunnar • samspil manns og náttúru |
Alltaf |
x |
Tækni og þróun • Gerviefni og náttúruleg efni og áhrif þeirra á heilbrigði og lífsskilyrði • Fiskeldi og búfjárrækt |
Alltaf
|
x |
Sjálfbær þróun |
Alltaf |
x |
Heilbrigði umhverfisins • flokkun sorps • mengun vatns, sjávar og jarðvegs |
Alltaf Endurvinnsla - af hverju - hvert fer það |
x |
|
||
Landnám og goðafræði |
||
Norðurlönd
– Evrópa |
||
Dýr
í öðrum löndum |
||
Þjóðhættir
- Þjóðsögur – trú – siðir
- menning |
||
Verkefni |
Námsbækur og gögn | |
Blóm: | Hjartaarfi, hvítsmári, túnsnúra, vallhumall | |
Einkunnarorðskólans: | Öll orðin - starf, háttvísi, þroski og hamingja | |
Fiskar: | Söl, beltisþari,svampar, stórkrossi, kuðungakrabbi, trjónukrabbi | |
Fuglar: | Svartbakur, Kría, Fýll, Lundi, Langvía, Himbrimi. | |
1. des: | Bessastaðir – Stjórn, landsvæði | |
Listamaður: | Björk Guðmundsdóttir | |
Rithöfundur: | Halldór Laxnes og Enid Mary Blyton | |
Smádýr: | Ranaormur, hrúðurkarl, sandmaðkur,snúðormar, vatnabobbi, sæbjúga | |
Tilraunir: | Rafmagn??? | |
Umhverfisvernd | ||
Vettvangsferðir: | Útikennsla
og matreiðsla Heiðmörk, |
|
Trúarbragðafræði: | Ræða bókina út frá lífsleikni, | Birtan |
Lífsleikni: |