Könnunaraðferð
The Project - Approach
Við höfum gert grein fyrir hvernig
samvinnunám
á sér stað samkvæmt Dillenbourg & Schneider
(1995) og við höfum skilgreint þau 8 stig sem eru þættir
í kerfisbundnu ferlunum sem eiga sér stað í samvinnunámi.
Við teljum að samvinnunám eigi sér einnig stað
á svipaðan hátt, eins og Dillenbourg & Schneider
útskýra það, þegar um ung börn er að
ræða, en við ætlum hér að gera betur grein
fyrir kennsluaðferð sem að okkar mati tengist hugsmíðahyggju,
fjölgreindarkenningu
og samvinnunámi.
Þessi kennsluaðferð könnunaraðferðin hentar
sérstaklega vel með ungum börnum. Hún er skyld
þemaaðferðinni
eins og hún er þekkt í íslenskum grunnskólum
og leikskólum, en hún tengist einnig námsaðferðinni
sem er beitt í anda leikskólanna
í Reggio Emilia. Allar þessar stefnur stuðla,
hver á sinn hátt, að samvinnu milli nemanda og skapandi
starfs.
Við ætlum að rekja hér megindrætti aðferðarinnar
en hvetjum lesandann til að kynna sér aðferðina nánar.
Aðferðin skilgreinist sem mjög
hentug fyrir nemendur á aldrinum 4-8 ára (Katz & Chard,
1990 bls. 51). Rökstuðningur fyrir þetta skiptist í
þrjá þætti en tökum við sérstaklega
fyrir einn þátt:
"...we especially want to emphasize
how the same topics can be fruitfully studied
by children from four to eight years of age in accord
with their developing intellectual and social competence." (Katz
& Chard, 1990 bls. 52)
Aðferðin tekur sem sagt tilit til mismunandi vitsmunaþroska
og félagsþroska barna í markhópnum.
Börn á þessum aldri
eru enn mjög sjálflæg og þekkingaröflun er
miðuð út frá eigin þörfum, reynslu og
þekkingu (eins og við höfum fjallað um í kaflanum
um hugsmíðahyggju).
The Project-Approach er tilvalið út frá þessu
sjónarhorni þar sem þar er lögð áhersla
á að viðfangsefnið miði við efni sem börnin
þekkja og síðan er efnið fært yfir á
óþekkt svið. (Katz & Chard, 1990 bls. 66).
Kennarar velja efnið í samráði við börnin
og byrja á að búa til þekkingarvef (hugarkort).
Katz og Chard (1990) telja brýnt að valið viðfangsefni
tengist í fyrsta lagi lífi barnanna:
"... criterion of relevance concerns
the extent to which a topic encourages the children's disposition to
make sens of their own personal experience and of life around them and
in their community." (Katz & Chard, 1990 bls.68)
Í öðru lagi er lögð áhersla á að
viðfangsefnið taki mið af aukinni þekkingu og færni
á mismunandi sviðum:
"...the topic should offer children
ways of extending their knowledge and developing their skills through
a range of different types of project content...One of the teacherðs
responsibilities in selecting project topics is to ensure opportunities
for learning in a balance of curriculum areas over the whole school
year." (Katz & Chard, 1990 bls. 68)
Í þriðja lagi er mikilvægt að viðfangsefnið
sé undirbúningur fyrir þátttöku barnanna
í samfélaginu:
"...as children get older, their
teacher should be concerned that the project topic will be helpful in
preparing them for later life. Children's school learning must relate
to the demands that scociety will make on them as they become increasingly
responsible members of it." (Katz & Chard, 1990 bls. 68)
Greinarmunur á
milli kerfisbundinnar kennslu (systematic instruction) og verkefnavinnu
(projectwork) sem stuðla að samvinnu.
Í eftirfarandi töflur sem
teknar eru af heimasíðu The Project-Approach á veraldarvefnum
er sett fram á skipulagðan hátt yfirlit yfir auðkenni
milli kerfisbundinnar kennslu og verkefnavinnu.
Í töflu 1 er tekið fram að með því
að beita kerfisbundnum aðferðum afla nemendur sér þekkingu
og færni, en með því að vinna verkefnavinnu
beita nemendur færni sem áður var tileinkað. Aðferðirnar
tvær bæta hvor aðra.
Systematic Instruction |
Project Work |
For acquiring skills |
For applying skills |
Activity at instructional
level |
Activity at independent
level |
Teacher directs child's
work |
Teacher guides the child's
work |
Child follows instructions |
Child chooses from alternatives |
Extrinsic motivation
may be important |
Intrinsic motivation
characterizes the work particularly |
Teacher addresses child's
deficiencies
|
Teacher builds on child's
proficiencies |
Tafla 1.(Heimild:
http://www.project-approach.com
(2.07.2001))
Eins og sést í töflu 2 í liðinum um börn
er tekið fram að verkefnavinna stuðli að samvinnunámi,
en er að sjálfsögðu ekkert skilyrði.
|
Systematic Instruction
for Acquiring Skills |
Project Work
for Applying Skills |
Examples |
1. telling the
time
2. bar graphs
3. designing experiments
|
1. investigating
changebar graphs
2. doing a survey and representing the results
3. investigating water pollution |
Activity |
unknown, new challengingrequiredclosed,
limited steps |
familiar (maybe in new
context)
intrinsically satisfyingchosenexploratory, open-ended |
Teacher |
instructs
prescribes,
directs
encourages effort
|
gives guidance suggests
alternatives observes, listens, questions, encourages ideas |
Child |
is as yet incapable follows
instructionsacts with help is uncertain about ability accepts teacher's
evaluation works alone |
is capable, proficient
practices skills unaided acts independentlyis confident about ability
judges own success often consults, collaborates |
Tafla 2. (Heimild:
http://www.project-approach.com
(2.07.2001))
Skipulagning verkefnavinnu.
Við ætlum hér stuttlega að gera grein fyrir vinnuferlinu
samkvæmt könnunaraðferðinni.
- þekkingarvefur
(hugarkort)
er gerður í samvinnu af hópnum. Þekking
hópsins er listuð upp og flokkuð. Seinna í ferlinu
er hægt að búa til nýjan vef, bera saman vefi
og séð hvernig ný þekking hefur bætst
við.
- Gerður er frumdráttur að
lykilatriðum í verkefnavinnunni.
- Athugað er með möguleika
á vettvangsferðum eða að fá gesti í
heimsókn. Til þess að skoða og rannsaka viðfangsefni
frá mismunadi sjónarhornum.
- Efnivið er safnað saman fyrir
nemendur til að notfæra sér við verkefnavinnuna.
Verkefnavinnan skiptis í þrjá
hluta:
- hluti:
- Upphaf - það getur verið að lesa bók, skoða
myndband, skoða hluti eða annað sem vekur áhuga nemenda.
- Þekkingarvefurinn er búinn til.
- Vinnuspurningar gerðar.
- hluti:
- Undirbúningur að vettvangsferðum.
- Farið í vettvangsferðir.
- Úrvinnsla vettvangsferðanna.
- Heimsókn til sérfræðinga eða þeir
koma í heimsókn.
- hluti:
- Uppákoma sem sýnir eða miðlar náminu
sem hefur átt sér stað.
- Niðurstaða síðasta verkefnis getur kveikt hugmynd
að næsta verkefni.
Ekki eru öll viðfangsefni jafn
hentug til verkefnavinnu samkvæmt könnunaraðferðinni.
Til þess að kennarinn geti gengið úr skugga um hvort
viðfangsefnið sé hentugt getur hann haft eftirfarandi atriði
til hlíðsjónar:
- "How interesting is the topic
for the children?
- Is it a real world topic?
- Is there a certain amount of personal
experience they already have with the topic?
- How easy will it be for them to have
hands on, first hand experience (field work)?
- How dependent will they be on adults
or books for information?
- Who can come in and tell about their
first hand experience with the topic?
- Will there be many different questions
the children will want to ask about the topic?
- Will there be opportunities for the
children to investigate their own questions actively?
- Will there be many different ways
the children can be helped to represent their findings?
- Will there be opportunities to take
roles in dramatic play?
- Will there be any large constructions
for the children to build and play with or in?
- What will there be to count, measure,
and compare?
- How are shape, color, texture, or
size significant variables in a study of this topic?
- What expertise can I draw on from
among the parents of the children?
- If the topic is of short-lived interest
is there a natural follow on for a new project?" (Chard (2000).
Heimasíða The Project-Approach. http://www.project-approach.com/strategic/criteria.htm
Þegar spurningarnar eru skoðaðar
nánar er það okkar mat að margar þeirra tengjast
á skemmtilegan hátt námskenningunum sem liggja til
grundvallar fyrir verkefnið okkar það er hugsmíðahyggja,
Reggio Emilía, fjölgreindarkenningin og framfarastefnan (Dewey).
Heimildir:
Chard, Sylvia C. (1994). The Project Approach. Developing the Basic
Framework. New York. Scholastic Inc.
Katz, Lilian G. & Chard, Sylvia C. (1990). Engaging Children's
Mind: The Project Approach. (bls. 1-100). New Jersey. Ablex Publishing
Corporation.
Lightford, Elizabeth (1996). Child &
Family. Following Children's Lead in the Dance of Real Learning.
http://www.cfc-efc.ca/docs/00000091.htm
(Síðast skoðað 8.07.2001)
The Project Approach - Vefsetri aðferðarinnar.
http://www.project-approach.com (Síðast skoðað
2.07.2001)
Í
efnisyfirlit Næsta
síða
|